Onews.az yazıçı Tural Turanın "Qazaxlı aşığa cavab" yazısını təqdim edir:

***
İkinci ya üçüncü kursda oxuyurdum. Novruz bayramı ərəfəsi idi. Ağstafa qatarına, "kupe"yə bilet almışdım. Biletim aşağı yerə idi, dua edirdim ki, bizim kupeyə qadın düşməsin, səhərə qədər sərilə-sərilə yatım...

İçəri girəndə iki tələbə var idi. Biletlərini "ikinci mərtəbəyə" almışdılar, amma işıqlar sönənə qədər aşağıda oturub qatarın pəncərəsindən içəri boylanan vaxtı, zamanı "güllələyirdilər"...

Pivədən, tumdan qabaqlarına töküb dimdələnir, zarafatlaşa-zarafatlaşa domino oynayırdılar.
Bu qardaşlar da Şəmkirdən idilər. Biri Dəllərdə, o biri Zəyəmdə düşəcəkdi...

Salam-əleykdən sonra bir qıraqda da mən əyləşdim. Elə bu dəm ağsaqqal bir kişi qapıdan içəri girdi. Bir bığı var idi, Koroğlununku onun yanında qıvraq qalardı. Pərmuda bir kişi idi, enlikürək, amma bir az bəstəboy... Bəstəboyluğu da cüssəsinə görə deyirəm ha...
Kürəyində də səhəngə oxşar bir şey var idi. Daha doğrusu, alaqaranlıqda elə görünürdü. İpini boynundan əndərəndə gördüm ki, saz imiş...
-Aya, salam əlöyküm, nağaresiniqiz, a cavannar?
Gur və şaqraq səsi qulaqlarımı cingildətdi. Çiynindəki sazdan tovuzluya, səsindən, ləhcəsindən qazaxlıya oxşayan bu pərmuda kişi ilə əleyk-salam elədikdən sonra haralı olduğunu soruşdum:

-Qazaxlıyam, ölöm - dedi.
Bir az havadan-sudan danışdıq. Sonra bığını sevdiyim sazını çıxardı. Hamilə sazını dınqıldatdı, köklədi, gülləndirdi...
Bir-iki ağız da Səməd Vurğundan, Molla Vəlidən oxudu.
Elə bu dəm üzünü mənə sarı çevirib qayıdasan ki:
-Aya, ölöm, sən də yazersanqmı?
-Arada yazıram, ağsaqqal.
-Bə haralısanq?
-Şəmkirdənəm, kişi!
-Aya, Qazaxdan döysənsə, əlinə qələm-kağız almaxda səf iş görörsənq...
-Niyə, ay əmi?
-Aya, niyəsi də varmı a ciyarı partdamış, Səməd Vurğun, Vaqif, Vidadi, Osman Sarıvəlli, Söyün Arif... Aya, saymaxnan pitmer ha... Şəmkirdən kim çıxıb, bir barmağınqı qatdaynan hələ...
Gördüm ki, dayı işi dolaşığa saldı. Yuxarıdan da iki şəmkirli durub mənə baxır, cavabını verməsəm ayıb olacaq. Ona görə də dayıya bir "nəfəskəsən" hazırladım:

- Aşıq, birincisi Molla Vəli Vidadini o siyahıdan çıx, o şəmkirlidi. İkincisi, biz yetirəndə bir şair yetiririk. Özü də Əhməd Cavad kimisini yetirik ki, sözlərinə yazılan himn çalınanda bütün qazaxlı, tovuzlu şairlər ayağa qalxsın. A kişi, Qazax, Tovuz nədi, düşmən də o himnin səsi gələndə ayağa duror...

"İkinci mərtəbədəkilər" də bir gülmək gülür, uşaq da bağışlasın, dayının yerinə özüm pisikirdim.
Bığını sevdiyim aşıq dayı düşdü kilidə... Ha çırpındı, ha hıqqındı sözlü-savlı dənciyindən bir cavab çıxara bilmədi.
Cavabım sinəsinə necə saplanmışdısa, ismi-pünhan aşıq düz səhərə qədər üzünü pəncərədən bəri çevirmədi. Alabaşlı stansiyasında qatardan düşəndə kişidən küsülü ayrıldıq...

Tural Turan
Onews.az