• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sizin reklam burada
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə

1280-ci ilin şahmatı: 1000-dən çox başlanğıc gedişi və...

Siyasət

23-10-2024, 13:05


Bu məqalədə biz sizə şahmat ilə bağlı ən maraqlı faktları təqdim edəcəyik. Məhs bu faktlar şahmat oyunun bütün dünyada bu qədər məşhur edib.

Onews.az
xəbər verir ki, Şahmat Olimpiya Təşkilatının açıqlamasına əsasən, dünyada 605 milyon insan şahmat oynaya bilir.


Şahmatın tarixi


Şahmatın uzun və çox maraqlı bir tarixi var. Deyilənə görə, bu oyun Hindistanda Quptun hakimiyyət dövründə yaranıb, qərbdə isə yalnız 9-cu əsrdə əmələ gəlib. Təbii ki, şahmat oyunu özü dəyişiliklərə məruz qalmışdı və bügünkü tanıdığımız şahmat oyununa gəlib çıxmışdı. Məsələn, piyadaların başlanğıc mövqeyindən 2 dama gedişi 1280-ci ildə İspaniyada tətbiq olunmuşdu. Piyadanı ata, filə, topa və vəzirə çevirmək olar. Əvvəllər isə bu mümkün deyildi.

Uzun və qısa oyunlar


Ən qısa oyunda bu cür gedişlər var: 1. F3 e5 2. G4 Qh4++. Bu partiya Ağılsız partiya adı ilə tanınır. Şahmat üzrə ən uzun turnir 269 gedişdən ibarət idi, o 20 saat və 15 dəqiqə davam etmişdi və heç- heçə ilə bitmişdi.

Enerjili vəzir
[/b]

Bütün tarix boyu vəzir çox saylı dəyişiliklərə məruz qalmışdı. Əvvəl o, diaqonal üzrə yalnız 2 dama gedə bilirdi, sonra isə fil kimi getməyə başladı. İndi isə, xoşbəxtlikdən, vəzir diaqonal üzrə, üfüqi və şaquli gedə bilir.

Bəs siz gözübağlı şahmat oynaya bilərsinizmi?[i][/i]


Gözübağlı oynamaq qeyri-adi bir istedaddır və bu istedada yalnız təcrübəli oyunçular malikdirlər. Təbii ki, bu cür oyun oyunçunun öz beynində özünə oyun lövhəsini təsəvvür etməsini tələb edir. 1960-cı ildə macar Yanuş Feş tərəfindən rekord qoyulmuşdu. O, eyni zamanda 52 rəqibə qarşı 31 partiya oynamışdı.

[b]Sonsuz imkanlar



Üç gedişdən sonra hər tərəfin 9 milyon növbəti gediş variantları olur. Ona görə eyni mövqelərdən çəkinmək lazım deyil, oyun zamanı daim düşünmək lazımdır.

Başlanğıc nəzəriyyəsini istəyirsiniz?

Başlanğıc nəzəriyyəsi şahmatda sonsuz imkanlarla birgə gedir. Partiyanı açan gediş seriyasını başlanğıc adlandırırlar. 1000-dən çox müxtəlif başlanğıc mövcuddur.

Şahmat variantlarının yaranması və şahboks


Şahmat variantlarının bazarının geniş və müxtəlif olması təəcüblü deyil. Şahmat fiqurlarını, lövhəsini və s. dəyişən bir sıra oyunlar mövcuddur. Hətta iki lövhəni bir birinin yanında qoyaraq isveç şahmatı oynamaq olar. Bu oyunda siz rəqibin lövhəsindən fiquru götürüb onu digər lövhədə oynayan partnyora verə bilərsiniz. Şahboks nisbətən yeni bir oyundur. Bu oyunda şahmat və boks birləşdirilib.

Kompüter şahmatları


Bugünkü gündə bu oyunun vacib hissəsidir. Bütün dünyada məşhur olan şahmat üzrə dünya çempionu Harri Kasparov 1997-ci ildə kompüterə 6 partiya uduzmuşdu. Dələduzluq haqqında şayiələrə baxmayaraq, bu hadisə bütün şahmat cəmiyyəti üçün şok olmuşdu. 2006-cı ildə dünya çempionu Vladimir Kramnik həmçinin kompüterə uduzmuşdu. Bu kompüter şahmatlarının nə qədər güclü olduğunu göstərir. Bügünkü gündə bu proqramlardan təkmilləşmək istəyən bütün şahmat oyunçuları istifadə edə bilərlər. Adətən bu proqramlar qrossmeyster dərəcəsinə sahib olurlar.

Şahmatlar və sizin beyniniz


Psixoloqlar şahmatları insan yaddaşının gücləndirilməsinin ən məhsuldar üsulu hesab edirlər. Həmçinin beyinə çətin misalların həll ediləməsini həvalə edərək və ideyaları düşünərək Alzeymer xəstəliyi ilə mübarizə aparmaq olar. Məhz şahmatın cavan orqanizmlərə təsirini nəzərə alaraq məktəblərdə şahmat dərnəkləri açılmışdı.

Şahmat avtomatı Turok


Turok şahmat maşınıdır. Hər hada insanlar belə hesab edirlər. Əslində isə bu maşının içində həqiqi güclü şahmat oyunçusu var idi. Avtomat yanıb xarab olandan sonra onun sirri açılır. Turok isə şahmatın maraqlı tarixinin eksponatlarından birinə çevrilir.

Banu

Paylaş:
Whatsapp
Bizə yazın!
Keçid et
Digər xəbərlər

Siyasət

13-10-2024, 14:22

Üzü dönsün ayrılığın... - Aliyə Cavanşir YAZIR

Siyasət

11-10-2024, 11:05

Şərabı şərab edən 4 əsas amil - FAKTLAR

Gündəm

2-10-2024, 11:45

Hindistan indi hansı yolu tutacaq? - ANALİZ

Siyasət / Araşdırma

26-10-2024, 15:23

Anamın vəsiyyəti - Tural Turandan YENİ HEKAYƏ

---

16-09-2024, 09:16

O pulu qoruya bilməyəcəyəmsə vətəni necə qoruyacağam? - KÖŞƏ

---

16-09-2024, 08:58

O pulu qoruya bilməyəcəyəmsə vətəni necə qoruyacağam? - KÖŞƏ

Araşdırma
Çayın yanında bunları qəti yeməyin!
Çayın yanında bunları qəti yeməyin!
Ağıllı həyat yoldaşı seçimi:
Ağıllı həyat yoldaşı seçimi: Uyğunluq, dəyərlər və balans...
Üzüm şirəsi deyib keçməyin: Faydalarına baxın...
Üzüm şirəsi deyib keçməyin: Faydalarına baxın...
Üç ölkənin generalı olmuş azərbaycanlı:
Üç ölkənin generalı olmuş azərbaycanlı: O kimdir?
Biznes
Bu il Azərbaycana  nə qədər avtomobil idxal edilib? -
18-08-2025, 15:30
Bu il Azərbaycana nə qədər avtomobil idxal edilib? - AÇIQLANDI
Xarici ticarət dövriyyəmizin müsbət saldosu
18-08-2025, 11:00
Xarici ticarət dövriyyəmizin müsbət saldosu 3 dəfədən çox azaldı
Dollar bu gün neçəyə satılır?
14-07-2025, 21:04
Dollar bu gün neçəyə satılır?
Xankəndidəki sammit tarixi hadisədir -
4-07-2025, 10:00
Xankəndidəki sammit tarixi hadisədir - Əliyeva
Avro 2 manatı keçdi
1-07-2025, 12:12
Avro 2 manatı keçdi
Tarixi nəticə: Qaz hasilatı 50 milyard kub metri keçdi
3-04-2025, 15:30
Tarixi nəticə: Qaz hasilatı 50 milyard kub metri keçdi
Son xəbərlər
  • Dünən, 12:34
    BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN “GİZLƏDİLMİŞ” UĞURSUZLUĞU... – FƏRQLİ RAKURS
  • 18-08-2025, 17:30
    Zəngəzur dəhlizi tarixi zərurətdir - Sona Əliyeva
  • 18-08-2025, 17:26
    Generalların yeni rütbədə ilk görüntüləri - FOTO
  • 18-08-2025, 16:28
    Gəncəyə yeni hərbi prokuror təyin edildi
  • 18-08-2025, 15:30
    Bu il Azərbaycana nə qədər avtomobil idxal edilib? - AÇIQLANDI
  • 18-08-2025, 15:00
    Rusiya Sumda universitet binasını darmadağın etdi
  • 18-08-2025, 14:00
    Zelenskidən SOCAR açıqlaması: Məqsədli şəkildə edilib...
  • 18-08-2025, 13:00
    Ağdərədə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək
  • 18-08-2025, 12:00
    Zəngəzur dəhlizi İran üçün yeni fürsətdir - Zərif
  • 18-08-2025, 11:00
    Xarici ticarət dövriyyəmizin müsbət saldosu 3 dəfədən çox azaldı
  • 18-08-2025, 10:00
    Kreml Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı baxışını dəyişir? - RAKURS
  • 18-08-2025, 09:00
    Ukrayna Rusiyanın şərtlərini qəbul edəcəkmi? - DETALLAR
  • 14-08-2025, 10:09
    Putinin bu planının QARŞISI ALINDI
  • 14-08-2025, 10:00
    CHP sədri də istintaqa cəlb olundu
  • 5-08-2025, 21:02
    Elçin öz ölümü ilə bizləri daha çox sarsıda bilərdi - KÖŞƏ
  • 29-07-2025, 09:29
    Müdafiə Nazirliyinin keçmiş yüksək rütbəli əməkdaşları saxlanıldı
  • 28-07-2025, 15:11
    Zəngəzur dəhlizinin təhlükəsizliyinə kim cavabdeh olacaq? - RAKURS
  • 28-07-2025, 11:00
    İndi hardasa hönkürür yarımçıq bir dua - ŞEİR ANI
  • 28-07-2025, 10:46
    Suriyada seçkilərin vaxtı açıqlandı
  • 28-07-2025, 10:44
    İranın Ermənistandakı səfiri kimin zurnasına oynayır? - DETALLAR
  • 28-07-2025, 10:30
    “Onun adı Əlisəmid Kürdür” — Yubiley YAZISI
  • 28-07-2025, 10:00
    Türk Birliyi ortaq valyutaya keçir? - TƏFƏRRÜAT
  • 28-07-2025, 09:30
    Elə cavab verdim ki, onun yerinə özüm pərt oldum - KÖŞƏ
  • 28-07-2025, 09:20
    Rusiyada cəbhədəki uğursuzluqların qisası necə alınır?
  • 28-07-2025, 09:10
    Qəzzaya növbəti humanitar yardım göndərildi
  • 28-07-2025, 09:06
    Bu dəfə İran silkələndi
  • 28-07-2025, 09:00
    Makron Fransası Azərbaycandan nə istəyir? - DETALLAR
  • 28-07-2025, 00:02
    Hər səhər önümdə tabutum gedir - ŞEİR ANI
  • 28-07-2025, 00:00
    Həmədanda iki gənc qətlə yetirildi
  • 27-07-2025, 23:51
    Zəngəzur dəhlizinin açılması an məsələsidir - Əliyeva
  • 27-07-2025, 23:29
    Pentaqon bu təyyarəni modernləşdirəcək
  • 27-07-2025, 23:22
    Kreml Bakıya qarşı kəskin münasibətini dəyişəcəkmi?
  • 27-07-2025, 23:12
    Netanyahudan növbəti HƏMAS AÇIQLAMASI
  • 27-07-2025, 23:04
    Baş nazirin müavini istefa verdi
  • 27-07-2025, 22:58
    Yevlaxda mübahisə qətllə nəticələndi
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • (+99455) 377 67 55
  • [email protected]
  • Bakı şəhəri
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə
Müəllif hüquqları qorunur. Onews.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə