• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sizin reklam burada
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə

Qlobusun ilk ixtiraçısı kimdir? - ARAŞDIRMA

Təhsil

11-09-2025, 10:31
Qlobusun ilk ixtiraçısı kimdir? -


Məşhur alman kartoqrafı, alimi, uzun müddət Portuqaliya donanmasında xidmət etmiş dəniz səyyahı Martin Behaym (1459-1507) Yer kürəsinin ən böyük və ilk qlobusunu hazırlayıb. Behaym tərəfindən hazırlanan qlobus günümüzə qədər gəlib çatıb. O, bu qlobusu "Yer alması" adlandırıb. Behaym Yer səthini təsvir edərkən Ptolemeyin xəritəsindən istifadə edib.

Onews.az
xəbər verir ki, qlobus, 1490-cı illərin əvvəllərində şəhər məclisinin əmri ilə Nürnberqdə hazırlanıb. Behaym, uzun müddət Portuqaliyada qaldığı və son Portuqaliya coğrafi kəşflərindən yaxşı məlumatı olduğu üçün bu əmri alıb.

Xəritədə hələ Xristofor Kolumbun Böyük coğrafi kəşflərin nəticələri nəzərə alınmasa və orada Amerika göstərilməsə də, "Yer alması" (Alman dilində “Erdapfel”) dəqiqliyi və aydınlığı ilə son orta əsrlərin kartoqrafiya elminin unikal uğuru hesab olunur. Qlobusda o zamanlar Avropalılara yaxşı tanış olan Köhnə Dünyanı ətraflı şəkildə təsvir edilib, Atlantik Okeanı o dövrün elmi anlayışlarına görə Şərqi Asiya sahillərinə qədər uzanıb. Behaymın qlobusunda okeanların və qitələrin konturları gərçəkdən uzaqdır, çünki qlobusun yaranmasının əsası - qədim coğrafiyaçıların fikirlərinə əsaslanan məlumatlara və Şərq ölkələrini, Hindistanı və Çini ziyarət edən ərəblərin və digər səyahətçilərin məlumatlarına əsaslanırdı.

"Globus" sözü latın mənşəlidir və “Top” deməkdir. Termin olaraq daha sonradan elm tarixinə daxil oldu. Yerin xəritələrdə və ya qlobuslarda təsvir edilməsi cəhdləri qədim zamanlardan bəri edilib. Bu coğrafi tədqiqatlar qədim elmi anlayışlara əsaslanır. Eramızdan əvvəl bəzi müdriklər Yerin düz olmadığını təxmin edirdilər.

Məsələn, İskəndəriyyədə yaşayan qədim yunan alimi Erastofen Kirenskiy (e.ə. 276 - 194), hesablamışdı ki, Yerin dairəsi 252 min mərhələdən ibarətdir, yəni 39 690 km-dir. Bəzi qədim yazıçıların əsərlərində, eramızdan 200 il əvvəl ilk qlobusu hazırlayan Pergamdan olan Kratesdən bəhs edilir, ancaq bu qədim qlobusların başqa heç bir dəlili və təsviri günümüzə gəlib çatmayıb.

Paylaş:
Whatsapp
Bizə yazın!
Keçid et
Digər xəbərlər

Təhsil

25-10-2024, 18:13

Gözəllikləri ilə turistləri heyran qoyan məmləkət: Portuqaliya haqqında ilginc FAKTLAR

Təhsil

24-10-2024, 10:10

Bir zamanlar fillərin yaşadığı, Pyoturun əsasını qoyduğu, zəngin memarlıq nümunəsi: Ora haradır?

Siyasət

27-10-2024, 13:48

Dünyanın ən böyük dəniz qoruğu: Hələ də elmə məlum olmayan canlılar...

Siyasət

24-10-2024, 21:00

Ən qaranlıq anlarda ümid manifesti - Həmid Şehanegi YAZIR

Siyasət

11-10-2024, 11:05

Şərabı şərab edən 4 əsas amil - FAKTLAR

Siyasət

13-10-2024, 14:22

Üzü dönsün ayrılığın... - Aliyə Cavanşir YAZIR

Araşdırma
Antraktidakı “Qanlı göl”: Mənfi 10 dərəcədə donmamasının
Antraktidakı “Qanlı göl”: Mənfi 10 dərəcədə donmamasının səbəbi nədir?
Dünyanın ilk hərb nəzəriyyəçisi kimdir? -
Dünyanın ilk hərb nəzəriyyəçisi kimdir? - MARAQLI FAKTLAR
ABŞ-ın SSRİ-dən qaçırdığı 1 milyon dollarlıq casusun
ABŞ-ın SSRİ-dən qaçırdığı 1 milyon dollarlıq casusun TAM MƏXFİ DOSYESİ
Aqşin Yenisey Amerikadan YAZIR:
Aqşin Yenisey Amerikadan YAZIR: "Vay gələcək nəsillərin halına..."
Biznes
Neftimiz bu gün neçəyə satılır?
15-09-2025, 13:20
Neftimiz bu gün neçəyə satılır?
Nobel mükafatçısı türk lirəsindən
13-09-2025, 22:46
Nobel mükafatçısı türk lirəsindən DANIŞDI
Gələn il neft və qaza təlabat nə qədər olacaq?
10-09-2025, 16:49
Gələn il neft və qaza təlabat nə qədər olacaq?
Bu il türk lirəsini nələr gözləyir? -
10-09-2025, 12:16
Bu il türk lirəsini nələr gözləyir? - İnsel açıqladı
Rus iqtisadiyyatı çökür, Kreml hansı addımı atacaq? -
10-09-2025, 10:58
Rus iqtisadiyyatı çökür, Kreml hansı addımı atacaq? - Öztürk AÇIQLAYIR
Bakı nefti ucuzlaşdı
8-09-2025, 16:41
Bakı nefti ucuzlaşdı
Son xəbərlər
  • Bu gün, 17:26
    İsa Qəmbərin qolu sındı
  • Dünən, 16:53
    Tehran Əlişanoğlunun "ədəbi intiharı"- Emil Rasimoğlu YAZIR
  • 15-09-2025, 13:20
    Neftimiz bu gün neçəyə satılır?
  • 15-09-2025, 13:04
    Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı ŞAD XƏBƏR
  • 15-09-2025, 13:02
    Beş il sonra bu ölkə su altında qala bilər
  • 15-09-2025, 13:00
    Onlar Azərbaycanın qardaşıdır, bizim yox - Paşinyan
  • 15-09-2025, 12:59
    İranla ABŞ-ın maraqları Zəngəzurda üst-üstə düşür - Tural Turan
  • 15-09-2025, 12:00
    Lukaşenkodan Tramp AÇIQLAMASI
  • 15-09-2025, 09:00
    Mossad Qətərdə HƏMAS liderlərinin öldürülməsinə görə məsuliyyət daşımayıb
  • 14-09-2025, 17:45
    Alnının qırışları səngərə bənzəyən şair: O, kimdir?
  • 14-09-2025, 11:30
    Antraktidakı “Qanlı göl”: Mənfi 10 dərəcədə donmamasının səbəbi nədir?
  • 14-09-2025, 11:28
    Dünyanın ilk hərb nəzəriyyəçisi kimdir? - MARAQLI FAKTLAR
  • 14-09-2025, 11:27
    Gəl, gəl bir də öp... - Tural Turanın ŞEİRİ
  • 14-09-2025, 11:24
    Türklərin 500 il hökm etdiyi, qızılın məmləkəti: Monitora YAXIN OTURUN...
  • 14-09-2025, 11:23
    Nə üçün şair və yazıçıların “həci”si yoxdur?
  • 14-09-2025, 11:22
    Yetim quzunun gözü... - HEKAYƏ
  • 14-09-2025, 11:21
    İndi bildinizmi kimdir Emil Rasimoğlu? - KÖŞƏ
  • 13-09-2025, 22:46
    Nobel mükafatçısı türk lirəsindən DANIŞDI
  • 13-09-2025, 16:20
    ABŞ-ın SSRİ-dən qaçırdığı 1 milyon dollarlıq casusun TAM MƏXFİ DOSYESİ
  • 12-09-2025, 22:57
    Bəs, Əkrəm Əylislinin “yazıçı günahı” nə oldu? - KÖŞƏ
  • 12-09-2025, 21:48
    Əliyevadan TƏKLİF: Vahid valyuta yaradılsın...
  • 12-09-2025, 21:36
    Ukraynadakı “Sevgi tuneli”: sevgilinizlə buradan keçsəniz, arzunuz çin olacaq
  • 12-09-2025, 21:35
    400-dən artıq turistin girişinə icazə verilməyən əsrarəngiz ada HARADADIR?
  • 12-09-2025, 20:44
    Aqşin Yenisey Amerikadan YAZIR: "Vay gələcək nəsillərin halına..."
  • 12-09-2025, 20:43
    Dünyanın ən qeyri-adi kəndi: Hobbitdə olmusunuzmu?
  • 12-09-2025, 19:50
    26 günlük erməni-gürcü savaşı: İngilislərin bitirdiyi döyüşün qalibi kim oldu?
  • 12-09-2025, 18:15
    Bir ifadənin tarixi: "Tufanan dağılmasın" haradan gəlir?
  • 12-09-2025, 18:09
    Stalinin Bakıda boğulmaqdan xilas etdiyi, 14 il sonra evləndiyi qadın kim idi?
  • 12-09-2025, 18:07
    Asiyanın “qara mirvarisi”: Pakistan haqqında az bilinən DETALLAR
  • 12-09-2025, 18:02
    Ədəbiyyatın gerçək leytmotivi... - Emil Rasimoğlu YAZIR
  • 12-09-2025, 17:58
    Dünyanın ən bahalı adası: Otelin bir gecəlik qiyməti görün, neçəyədir? - DETALLAR
  • 12-09-2025, 17:55
    Saatım indi Murat Menteşə işləyir…
  • 12-09-2025, 17:53
    Ramiz Rövşənin və Salam Sarvanın “ağlaşma ədəbiyyatı” haqqında…
  • 12-09-2025, 17:16
    Kişiləri qısqanc, qadınları çoxuşaqlı, acılı yeməklərin ölkəsi: Bura haradır?
  • 12-09-2025, 17:14
    Romanın əsası necə qoyulmuşdu? – Bir şəhərin TARİXİ
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • (+99455) 377 67 55
  • [email protected]
  • Bakı şəhəri
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə
Müəllif hüquqları qorunur. Onews.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə