Onun əsl adı Edsondur. Tam olaraq ad-soyadı isə Edson Arantes do Nasimentodur.

Onews.az xəbər verir ki, əfsanəvi futbolçu Peleni dünyanın hər yerində tanıyırlar.
1970-ci ildə sosioloqların apardığı sorğunun nəticələrinə görə, hər 100 nəfərdən 95-i Peleni tanıyır. Çox yəqin ki, dünyanın tanınmış siyasətçiləri və dövlət xadimləri öz populyarlıqlarına görə bu göstəricilərə nail ola bilməzlər.

ABŞ-nin 40-cı prezidenti də məşhur futbolçunun populyarlığını Pele ilə ilk görüşündə belə etiraf edib:

SİTAT: “Mən Ronald Reyqanam, Amerika Birləşmiş Ştatlarının prezidentiyəm…
“…Sizin isə təqdimata ehtiyacınız yoxdur, bütün dünya bilir ki, Pele kimdir…”.

Pele çox kasıb bir ailədə dünyaya göz açır. Atası əyalət komandasında çox da tanınmayan futbolçu olur. Buna baxmayaraq, balaca Edson həmyaşıdlarının yanında futbolçu oğlu olmağı ilə fəxr edir. Ona elə gəlir ki, atası güclü oyunçudur…

Uşaqlıqdan təyyarəçi olmaq arzusu ilə yaşayan Pele valideynlərinə maddi cəhətdən kömək etmək üçün çəkməçi emalatxanasında işləyib.
Həyətdə futbol oynamağı sevən balaca Edson dəfələrlə topla evin pəncərələrini sındırır. Anası həmişə buna görə Peleni danlayır.
Sonradan bunu xoş xatirələrlə xatırlayan Pele var-dövlət sahibi olanda anasına son dərəcə yaraşıqlı və dəbdəbəli villa alır.
Pele ilk dəfə uşaq futbol turnirinə dəvət alsa da, iştirak etmir. Pulsuzluqdan valideynləri ona butsi ala bilmirlər… Edsonu uşaqlıqdan Pele çağırırmışlar.
Bu ləqəbin ona necə verilməsini futbolçu özü də xatırlamır…

1958-ci ildə Braziliya yığmasının tərkibində dünya çempionatında iştirak edəcəyini radiodan eşidir.
Atası bu xəbəri radioda eşidəndə huşunu itirir və ayılanda ilk dəfə Pelenin üzündən öpür.
Dövlət başçılarının da Peleyə qarşı böyük maraqları olur.
Onların bir çoxu “Futbol kralı” ilə şəkil çəkdirməkdən zövq alıblar.
İran şahı isə xüsusilə Pelenin azarkeşi imiş…

O, Peleni qarşılamaq üçün üç saat hava limanında böyük həvəslə futbolçunu gözləyir.
1967-70-ci illərdə Nigeriyada vətəndaş müharibəsi zamanı qarşı tərəflər iki günlük barışıq və sülh elan edirlər.
Ölkınin gərgin vəziyyətində nigeriyalılar Pelenin də oynadığı futbol matçına baxmağı daha vacib sayırlar.
Kolumbiyada “Santos”la yerli komandanın oyunu zamanı hakim Peleyə qırmızı kart göstərərək futmol meydançasından uzaqlaşdırır.
Bunula razılaşmayan azarkeşlər meydançaya tökülüb hakimi qovurlar.

Əvəzləyici hakim oyunu davam etdirməyə başlayan kimi Peleni yenidən oyuna dəvət edir.

Əfsanəvi futbolçunun vurduğu 1000-ci qolun şərəfinə Braziliyada bir milyon tirajla üzərində Pelenin əksi olan marka buraxılır.
Pelenin 1000-ci qolu vurduğu top hərracda 22400 dollara satılır.

“Futbol kralı”nın şərəfinə 100-dən artıq mahnı bəstələnir 1970-ci ildə menecerinin Peleni aldatması futbolçunu çətin maddi duruma salır.
Buna görə də Pele Nyu-Yorkun “Kosmos” komandası ilə müqavilə bağlayır.

1 metr 73 sm uzunluğunda olan Pele 2 metr hündürlüyə tullanmağı bacarırdı.
Əfsanəvi futbolçu üç dəfə dünya çempionu titulunu qazanır.

Jurnalistlər “Futbol kralı”na ikinci Pele dünyaya gələcəkmi? – sualını verəndə o çox sadə bir cavab verir:
SİTAT: “Mənim atam və anam uşaq istehsalını dayandırıblar…”

Dünya çempionatlarının birində fotojurnalistin çəkdiyi şəkildə Pelenin butsisindəki “Puma” şirkətinin adı qəzetlərdə aydın görünür.
Bu görüntüdən sonra şirkətin idman məhsullarının satışı kəskin dərəcədə artır.

1990-cı ilin ortalarından Pele Braziliyanın gənclər, idman və turizm naziri vəzifəsində işləyir.

Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi Peleni əsrin idmançısı, FİFA isə əsrin futbolçusu adlandırır.

Bir çox titullara sahib olan Pele üçün ən yüksək mükafat Braziliyanın təhsil nazirliyinin ona verdiyi fəxri fərman olur.

“Futbol kralı” haqqında “Mən Peleyəm” kitabı işıq üzü görəndən sonra hətta hərfləri tanımayan minlərlə braziliyalılar bu kitabı oxumaq üçün əlifbanı öyrənirlər.

Təhsil Nazirliyi də bunu xalqın maariflənməsi sahəsində böyük uğur kimi qiymətləndirir.
Əfsanəvi futbolçu özünü aktyor kimi kino sahəsində də sınayır.
“Futbol kralı” 1981-ci ildə “Qələbə” filminə çəkilir.
Filmdə Pelenin tərəf müqabili Silvester Staloni olur.
Pelenin adı bir çox ticarət markalarında istifadə olunaraq uğur qazanır. O, həmçinin mannı bəstələyir və müəllifi olduğu mahnıları özü ifa edirdi.

Futbolun əfsanəsi 29 dekabr 2022-ci ildə dünyasını dəyişir.

Rauf Süleyman