Ukraynada baş verən savaşın bu tezliklə sona çatması payızın ilk günlərində elə də inandırıcı görünmür. Düşünürəm ki, indiki mərhələdə bu, Kiyevin Kreml qarşısında hədə və həmlə gedişidir. Amma Birləşmiş Ştatlardakı seçkilərdən sonra vəziyyət dəyişə bilər. Əgər demokratlar bu seçkidə qalib gələrsə, Rusiya-Ukrayna savaşı bir qədər də yubadılacaq. Əksi baş verərsə, yəni respublikaçıların nümayəndəsi dövlət başçısı kürsüsündə əyləşərsə, o zaman vəziyyət tamamilə fərqli rakursda inkişaf edəcək. Yəni, savaş bir gecə sabaha qarşı qəfil yekunlaşa bilər.
İndiki mərhələdə Ukraynanın əlindəki silahlar dekabrın əvvəlinə qədər döyüşləri aparmağa imkan yaradacaq. Əgər Qərbdən yardımlar davam edəcəksə, prosesin bir qədər süni şəkildə uzadılması mümkündür.
Donald Trampın ABŞ-da prezident seçilməsi Ukraynaya Qərbin silah tədarükünün məhdudlaşdırılması demək olacaq. Prezident Zelenskinin “gizli qələbə planı” indiki mərhələdə daha çox öz publikasına hesablanmış addımdır. Çünki Ukrayna əhalisi də 2 il yarım davam edən savaşdan bezib. Ölkəni plazdarma çevirənlər də ukraynalılara silah göndərməkdən beziblər.
İndiki mərhələdə Kiyev müharibənin dondurulmasına razılaşa bilməz. Kreml də ələ keçirdiyi əraziləri qaytarmaq istəməyəcək. Ukrayna çalışır ki, heç olmasa 2 il ərzində itirdiyi ərazilərin heç olmasa yarısını geri alsın. Putinin komandanlığındakı heyət də bununla razılaşmır. Kursk istiqamətində Rusiya ordusunun vəziyyəti qismən düzəltməsi Ukraynanın işini bir qədər də çətinə salır.
Əgər Kiyev müharibənin dondurulmasına razılaşsa, bu o deməkdir ki, Kursk uğrunda hücumların yeni fazası baş verəcək və itirilən ərazilər Kursk istiqamətindən kompensasiya ediləcək. Bu da indiki məqamda elə də inandırıcı görünmür.
Ukrayna qüvvələrinin Kursk bölgəsindəki əməliyyatı 2022-ci ilin payızında Xarkov və Xersonda uğurlu əks-hücumdan sonra ən böyük ərazi irəliləyişi olmuşdu. Qərb ekspertləri ümidlənmişdilər ki, bu hadisə vəziyyəti dəyişəcək. Amma heç nə baş vermədi. Əksinə bir həftə sonra rus ordusu genişmiqyaslı əks-hücuma başladı.
İndiki mərhələdə Qərb də Rusiya qarşısında “taym-aut” götürmək istəyir. Çünki Avropanın silah sənayesi də Rusiyanın qarşısında yorğun görünür. Amma bunun üçün Qərb Moskvanı “taym-aut” üçün razı salmalıdır. Deməli, Qərb Ukraynaya basqıları artıracaq ki, atəşkəsə razı olsun.
Qərb ölkələrinin Ukraynaya verdiyi hərbi, siyasi və iqtisadi dəstək Putinin bu müharibəni qazanmasını çətinləşdirir və müharibə davam etdikcə Rusiya üçün daha çox xərc yaradır. Ona görə də hazırkı vəziyyətdə müharibənin bitməsi yalnız iki halda mümkündür. Birincisi, Rusiyanın müxtəlif ölkələrlə döyüş meydanını genişləndirərək Qərb ölkələri üçün müharibənin davam etdirilməsi xərclərini artırması, ikincisi isə Rusiyanın müharibəni birtərəfli qaydada son verməsidir.
İndiki halda ikinci səbəb inandırıcı deyil. Bu, Putin rejiminin birdəfəlik sonu ola bilər. Birinci səbəb isə indiki məqamda reallığa daha yaxındır. Daha dəqiq ifadə eləsək, müharibənin bitməsi ABŞ-dakı noyabr seçkilərindən sonra daha da aydınlaşacaq.
Sona Əliyeva
V çağırış Milli Məclisin deputatı
Onews.az