Evlilik, sadəcə iki insanın birgə yaşayış qərarı deyil, həm də fərqli həyat yoluna birgə
addım atmaqdır.
Həyat yoldaşı seçimində diqqət yetirilməsi lazım olan ən vacib məqam bir-birinə “uyğun və bərabər”olmaqdır – desək, əlbəttə yanılmarıq. Uyğunluq və bərabərlik elementləri evliliyin bünövrə daşı hesab olunur. Tarixin erkən çağlarından bir çoxsivilizasiyalarda uyğunluq və bərabərlik elementi əsas faktorlardan biri kimi
mövcudluğunu qoruyaraq günümüzə qədər aktuallığını saxlaya bilib. Evlilik planıquran şəxslər bir-birilərinə uyğun olub-olmadıqlarını müəyyən etmək üçün bəzən öz aralarında siyahı tərtib edərək bunu anlaya bilərlər.
Bu cür biryanaşma apararkən yalnız emosional bağlılığa deyil, iqtisadi səviyyədən tutmuş,
sosial və mədəni sahələrə qədər geniş spektrdə uyğunluq analizi aparılmalıdır. Busəbəbdən də mümkün qədər sosial və mədəni sahələrə qədər geniş bir sahədə “uyğunluq və bərabərlik” axtarmağın əhəmiyyəti böyükdür. Bir sırapsixo-analitik nəzəriyyələrdə uyğunluq və bərabərlik cütlər arasında xoşbəxtliyin açar kodu da hesab edilir.
Əgər tamuyğunluq əldə edilə bilmirsə – ki, bu da çox çətindir – heç olmasa %70–80 civarında bir uyğunluğa nail olmağa çalışmaq lazımdır. Həyat yoldaşlarıarasında dünyagörüşü, həyat tərzi, inanc və dəyərlərdə ortaq məxrəc nə qədər çoxdursa, münasibətdə o qədər az ziddiyyət yaşanır.
Əgər siyahınıbir qədər də genişləndirsək, tərəflərin təhsil səviyyəsi, iqtisadi vəziyyəti, mədəniyyətləri və hətta qida zövqləri belə uyğunluğun bir parçasıdır. Buna baxmayaraq, daha əvvəldə qeyd etdiyimiz kimi, bu uyğunluq yüz faiz əldə edilməsə belə, fərqlərin
çoxluğu önəm daşıyır.
Uyğunluqanlayışı yalnız xarakter və zövqlərlə məhdudlaşmır, hətta gündəlik vərdişlər
belə vacibdir. Məsələn, bir tərəf qənaətcil, digər tərəf xərcləməyə meyllidirsə,bu, zamanla ciddi narazılıqlara səbəb ola bilər.
Kiçik görünən fərqlər – yemək seçimindən tutmuş, istirahət tərzinə qədər – gündəlik həyatdaqarşıdurma yarada bilər. Yəni, “emosional yaxınlıqdan öncə şəxsiyyət uyğunluğu” gəlməlidir. Bu o deməkdir ki, bənzər dəyərləri bölüşməyən insanlar bir-biriniçox sevsə də, uzun müddət eyni yolda irəliləyə bilməzlər.
Əsas məsələ, şüurlu bir evlilikdə bu cür kiçik problemlərin “qızıl orta” prinsipi ilə həllolunmasıdır.
Tərəflərin problemi həll etmək üçün ortaq nöqtədə görüşə bilməsi vacibdir. Bu halda bəzən birinin, bəzən də digərinin zövqləri ön plana çıxa bilər.Bəzən bir tərəf, bəzən də o biri tərəf fədakarlıq edərək ortaq həll nöqtəsinə gəlməlidir.
Unutmamalıyıq ki, fədakarlığınolmadığı bir evlilik davam edə bilməz.
Evlilikdə "yalnız mənim dediyim doğrudur" – anlayışı çox təhlükəlidir. Bu düşüncə tərzi evlilik institutunu dağıdan
bir zehniyyətdir. Belə düşüncəyə sahib olan biri hansı mədəniyyətdən gəlmiş,hansı təhsili almış olursa olsun, bu şəxslə münaqişə yaşanması qaçılmazdır.
Sonda unutmamalıyıq ki, sevgi hər hansı bir münasibətin başlanğıcı ola bilər, ammaevliliyin davamlılığı üçün sədaqət, dürüstlük, hörmət və sevgi – əvəzolunmaz təməl prinsiplərdir…
Ağıllıhəyat yoldaşı seçimi yalnız hisslərlə deyil, həm də düşüncə və məsuliyyətlə edilən seçimdir. Evlilikdə xoşbəxtliyin ilkin sərhədləri isə məhz özünə vəqarşı tərəfə məsuliyyətdən başlayır.
Sona Əliyeva
V çağırış Milli Məclisin deputatı
Onews.az