Suriya ilə Azərbaycan arasındakı əlaqələrin tarixi kökləri var.
Bizim azərbaycanlı türkmanlar hələ Səfəvilər dövründən Hələbdə, Homsda məskunlaşıblar.
Azərbaycan dövlətləri ayrı-yarı zamanlarda Suriya ərazilərinə hökm ediblər. Suriyanın böyük bir qismi tarixi Türkməneli coğrafiyasıdır.
Dahi Azərbaycan şairi İmadəddin Nəsiminin məzarı da Hələbdədir. Bu cür tarixi köklərimiz hər iki xalqın sülh müstəvisində münasibətlər qurmasında böyük üstünlüklər vəd edir. Hafiz Əsəd dönəmində Suriyada türk düşmənçiliyi var idi.
Əsəd Türkiyə və Azərbaycanla münasibətlərə fərqli yöndən baxırdı.
Türk dövlətlərinin gücünü həzm edə bilmirdi. Azərbaycan torpaqlarının işğalına da Bəşər Əsəd səssiz qalmışdı. O, ermənilərə daha çox simpatiya bəsləyirdi. Çünki bir zamanlar Əsəd rejiminin SSRİ ilə əlaqələrini koordinasiya edənlər suriyalı ermənilər olub.
PKK-ya öz ölkəsində yer verib bəsləyən də Hafiz Əsəd rejimi idi. İlk dəfə Qarabağın Dağlıq hissəsində suriyalı ermənilərin yerləşdirilməsinə "hə" deyən də Bəşər Əsədin atasıdır. Bəşər Əsəd də bir müddət atasının açdığı cığırla sürünməyə başladı. Sonda bu ona baha başa gəldi.
Hətta Əsəd ailəsi bir Xocalı soyqırımının təşkilatçılarından olan Vazgen Sarkisyana bahalı "Mercedes" maşını bağışlamışdılar.
Suriyada erməni diasporu heç zaman Bakı ilə Dəməşq arasındakı əlaqələrin istiləşməsinə imkan verməyib. İndi yeni dönəm başlayır. Suriya üçün bu dönəm heç də asan keçməyəcək.
Əgər Suriyada dünyəvi, legitim dövlət qurularsa, ölkədə münbit şərait yaradılarsa Azərbaycan Suriya ilə münasibətlərini yenidən düzəldə bilər. Hətta bizim iş adamlarımız, tikinti şirkətlərimiz Suriyanın yenidən qurulmasına öz töhfələrini verməkdə maraqlıdırlar.
Təbii ki, Azərbaycanla Suriya arasındakı diplomatik münasibətlərin həlli zaman alacaq. Amma səfirliklərin qarşılıqlı fəaliyyəti müəyyən müddətdən sonra mümkündür. Düşünürəm ki, Suriyada erməni diasporu olduğu kimi bizim də orada türkməneli diasporumuz var.
Biz türkmən soydaşlarımızın Suriyadakı varlığından iki ölkə arasındakı əlaqələrin çoxşaxəli inkişafında çox yaxşı faydalana bilərik.
Sona Əliyeva
V çağrış Milli Məclisin deputatı
Onews.az