Donald Trampa qarşı süi-qəsd onun seçilmək şanslarını və reytinqlərini bir xeyli artırdı. Hazırda Kamala Harris onun əsas rəqibi hesab edilsə də, xanım Harrisin Tramp qarşısında reytinqi bir qədər kövrək görünür. Analitiklər də hesab edirlər ki, noyabrdakı seçkilərə bir ay qalmış keçmiş president Donald Tramp bütün maddi resurslarını səfərbər edərək Kamala Harrisi əzici çoxluqla üstələyəcək. Amma bir önəmli məqam var ki, demokratlar da asan təslim olmaq istəmirlər.
Onların maddi imkanları əsasən erməni lobbisindən və Trampın iqtisadi müstəvidəki rəqiblərindən asılı olacaq. Rusiyaya və Şərqə simpatiyası olan milyarderlər isə daha çox Trampın yanında olmaq niyyətindədirlər. Hər halda ABŞ mediasını izlədikdən və prosesləri ətraflı təhlil etdikdən sonra gəlinən nəticə budur. Gələk məsələnin ikinci tərəfinə, bəli, Rusiya, Çin, İran və Hindistanın ABŞ-dakı seçkilərə müdaxilə etmək şansları böyükdür. Birinci müdaxilə istiqaməti onlayn müstəvidə baş verə bilər.
Yadınızdadırsa, bu barədə iddialar hələ Trampın birinci dəfə prezident seçildiyi dönəmdə də yayılmışdı. İddia olunurdu ki, Rusiya Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi bütün “hacker”lik imkanlarını səfərbər edərək Trampın seçkilərdə qələbə çalmasına böyük yardımçı olub. Bu, indi də baş verə bilər. Hətta bu dəfə Rusiya tək yox, Çin və Hindistanla birlikdə bu işə genişmiqyaslı formada qol qoyacaq – deyə iddialar səsləndirilir. Bəs Rusiya və Çin bunu necə edə bilər? İlk növbədə “hackerlər” ABŞ-da yaşayan və ABŞ vətəndaşı olan seçicilərin şəxsi məlumatlarına daxil olurlar.
Daha sonra həmin bilgilər vasitəsi ilə onlayn səsvermə prosesində iştirak edirlər. Yəni, isədikləri namizədə səs verə bilirlər. Bu da Birləşmiş Ştatlardakı elektron təhlükəsizlik sistemindəki boşluqları göstərir. Seçkiyə müdaxilə bir yox, bir neçə ərazidən olmalıdır ki, “hacker inandırıcılığı” təmin olunsun. Rusiya, Çin və İran kəşfiyyatı bu prosesi elə ABŞ-ın özündən, Kanada və Meksika ərazisindən də həyata keçirə bilər. Yəni bu ölkələrin “hacker” coğrafiyası və daxilolma arealı olduqca genişdir. Bu baxımdan Kremlin, Pekinin, Tehranın və Dehlinin Birləşmiş Ştatlardakı seçkilərə müdaxilə imklanları olduqca inandırıcı görünür.
Əgər son 5 ildə ABŞ təhlükəsizlik sistemi illər öncəki boşluqları aradan qaldıra bilməyibsə, deməli, yenə də ciddi narahatlıqlar ola bilər. İran istisna olmaqla Rusiya, Çin və Hindistan Donald Trampla işləməkdə maraqlıdır. Çünki qlobal diqtatorial idarəetmə formaları hər zaman yenilikçi və iqtisadi düşüncə formaları ilə daha rahat işləyə bilirlər. Səbəbi olduqca sadədir; qarşılıqlı maraqlar təmin olunur.
Amma demokratlar bu məsələdən siyasi manipulyasiya vasitəsi kimi istifadə etməyə və Trampa qarşı “əzələ nümayişi” etdirməyə çalışırlar. İndiki məqamda bütün vektorlarda üstünlük Trampın tərəfindədir. Yenə də bildirmək istəyirəm ki, onu istəməyənlər iqtisadi platformalardakı rəqibləri və erməni lobbisidir. Hər iki cəbhə bu seçkidə Trampa qarşı vahid platformadan çıxış edəcək.
Sona Əliyeva
V çağırış Milli Məclisin deputatı