Əsəd rejiminin düşməsi ilə İran Suriyadakı bütün proksilərinin və oradakı uzantılarının iliyi və ilişiyi kəsildi. Ümumiyyətlə, molla rejimi son bir ayda Suriyanı hissə-hissə itirdi.
Suriyadakı Hizbullah və HƏMAS qruplaşmalarının İraqa keçmək məcburiyyətində qalması da Tehran hökumətinin maraqlarını zərbə altında qoyur. Üsyançıların lideri artıq İranı və onun proksi qüvvəsi "HİZBULLAH"ı düşmən elan elədi. Bu o deməkdir ki, İran artıq Yaxın Şərqdə təkayaq qalır. Tehran rejiminin bu zolaqdakı ikinci “ayağı” İraqdır. Çox güman ki, Qərb və koalisiya gücləri İranı İraqdan da sıxışdırıb çıxaracaqlar. Ancaq bu halda İrana qarşı müharibə mümkündür.
İranı Yaxın Şərqdən tam şəkildə çıxarmadan molla rejiminə qarşı İsrail və ABŞ-ın savaş açması qeyri-mümkündür. Bu baxımdan, İraq İranın Yaxın Şərqdəki son qalası sayılır. Bundan sonrakı mərhələdə İran-Suriya əlaqələri dondurulacaq. Çünki hazırda Suriyada legitim hakimiyyət Culaninin rəhbərlik etdiyi qruplaşmadır.
O da İranla münasibətlərdə maraqlı deyil və fars hakimiyyətinə düşmən gözü ilə yanaşır. Bu, İranın 100 ildən sonra Suriyadan əl-ayağının çəkilməsi deməkdir.
İran bundan sonra Suriya ilə ancaq beynəlxalq təşkilatlar vasitəsi ilə yalnız diplomatik əlaqələrdə tərpənişə cəhd göstərəcək. Baxın, İranın Qüds komandanlığı, Hizbullah kimi proksiləri Heyəti-Təhriri-Şam qruplaşmasına qarşı amansızlıq göstəriblər. Bir sözlə, İran artıq Suriyada əsas oyunçulardan deyil. İranın bölgədəki şahmat taxtasını Əl Culaninin qruplaşması qənimət götürüb.
Bundan sonra Tehran İraqdakı mövcudluğunu qorumağa, daha doğrusu, onun müddətini müəyyən zaman kəsiyinə qədər uzatmağa çalışacaq. Culani rəhbərliyindəki Suriya İsrail və Rusiya ilə əməkdaşlığa hazır olduğunu dilə gətirdi. Bu da İranın maraqlarına uyğun deyil. Deməli, bundan sonra Tehran molla hökuməti Suriyaya qarşı “yorğanına görə düşmən” rolunu oynayacaq.
Sona Əliyeva
V çağırış Milli Məclisin deputatı
Onews.az