• Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sizin reklam burada
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə

İlk azərbaycanlı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı kimdir?

Siyasət

12-09-2025, 10:22
İlk azərbaycanlı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı

1919-cu ildə martın 16-da Şəmkir rayonu Qapanlı kəndində dünyaya göz açmışdır. Hazırda Şəmkir Rayonu Qapanlı Kəndində Büstü ucaldılmışdır. Qapanlı Kənd tam orta məktəbi də İsrafil Məmmədovun adını daşıyır. Gəncə şəhərində adına ev müzeyi və abidə və küçə vardır.

Onews.az xəbər verir ki, 1941-ci ilin dekabr ayında döyüşən ordudan Azərbaycana xoş bir xəbər gəldi: Şimal-Qərb cəbhəsinin Siyasi İdarəsi sizdən xahiş edir: İsrafil Məhərrəm oğlu Məmmədovun Gəncə ş üçüncü vağzal küçəsindəki 39 nömrəli evdə yaşayan ailəsinə xəbər verin ki, onların oğlu, bizim cəbhənin döyüşçüsü faşist işğalçılarına qarşı döyüşlərdə igidlik göstərdiyinə görə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür". Şaxtalı dekabr gecəsi iki batalyon alman avtomatçısı Novqorod vilayətinin Pustınka kəndinə yaxınlaşmışdı. İlk baxışda elə göründü ki, bu kənddəki strateji obyekti müdafiə edən rota mühasirəyə alınmışdır. Almanlar burada toplardan və minaatanlardan şiddətli atəş açıb hücuma keçdilər. Kənddəki atəş nöqtələrindən səs gəlmirdi. Faşistlər asanlıqla qələbə çalmaq ümidində idilər. Budur, onlar artıq kəndin yüz metrliyinə çatdılar. Artıq hər bir faşistin üzünü görmək olurdu.

- Atəş! – deyə İsrafil Məmmədov komanda verdi.

Məmmədovun döyüşçüləri avtomat silahlardan yaylım atəşi açdılar. Bu atəş düşməni xəncər kimi kəsdi. Faşistlərin birinci sıraları biçildi. Almanlar radiostansiyanı məhv etməyə çalışırdılar. Beş əsgər stansiyaya yaxınlaşırdı, lakin bunların beşi də məhv edildi. Radiostansiya isə salamat qaldı.

Beləcə, gərgin vuruş azı on saat davam etdi. Avtomat silahların patronları qurtarırdı. Məmmədovun yanında öldürülmüş və yaralanmış döyüşçülər uzanmışdılar, bunlar onun dostları, silahdaşları idilər. Kəndi müdafiə etmək üçün cəmi səkkiz əsgər qalmışdı. Məmmədov avtomatı bir yana qoyub tüfəngi götürdü. Patrona qənaət etmək lazım idi. İndi snayper Məmmədov təkcə özü atəş açırdı. Yaralı avtomatçılar və radistlər tüfəngi doldurub ona verirdilər, o da arası kəsilmədən düşməni atəşə tuturdu. Tüfəng patronları da qurtardı. Faşistlər isə irəliyə can atırdılar. Gərgin süngü döyüşü başladı. Hamıdan irəlidə komandir Məmmədov özü gedirdi. Pustınka kəndini müdafiə edənlər kömək gələnə qədər mövqelərini əldən vermədilər. Bu hadisə dekabr ayının ilk günlərində olmuşdur. Ayın 11-də isə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin
fərmanı ilə həmyerlimiz Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüldü. Məlumat üçün qeyd edək ki, İsrafil Məmmədov Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adını alan ilk azərbaycanlıdır.

...Dörd gündən sonra Şimal-Qərb cəbhəsinin komandanı, general-leytenant P.A.Kuroçkin şəxsən özü qəhrəmanın hüzuruna gəldi. Birbaşa döyüş meydanında təntənəli şəraitdə İsrafil Məmmədova Lenin ordeni və Sovet İttifaqı Qəhrəmanının "Qızıl ulduz"u təqdim edildi. Sevincdən, həyəcandan qəlbi çırpınan İsrafil Məmmədov inamla dedi:

- Mənim 22 yaşım var. İndi həyatımın əsl mənasını daha çox faşisti məhv etməkdə görürəm. Nə qədər ki, sağam, mən bu amalla faşizmə qarşı vuruşacağam.

General gülümsündü. Qəhrəmana üçdiskli avtomat bağışladı. Qəhrəmanın şərəfinə Şəmkirdə, doğma Qapanlı kəndində, Gəncədə və başqa yerlərdə keçirilmiş mitinqlərdə də eyni ilə tərif və təbliğat sözləri səslənirdi. Həmin ilin may ayında ağır yaradan sonra hospitalda müalicə olunmuş qəhrəman Gəncəyə gəlir. Bu zaman artıq İsrafil Məmmədovun hünərindən təkcə döyüşçülər nümunə götürmürdülər, "məmmədovçular" hərəkatı arxa cəbhədə də geniş vüsət almışdı. İ.Məmmədov yenidən daha böyük cəsarətlə döyüş meydanına atılır. 1943-cü il mayın sonuna kimi mərdliklə vuruşur, ikinci dəfə yaralanır, döyüş dostlarından ayrılmalı olur. O, bir müddət respublika komsomolunun Mərkəzi Komitəsində işləyir.

Faşistlərə sonsuz nifrətini yenidən dönə-dönə nümayiş etdirdi. Xeyli vuruşdu. Lakin üçüncü yara qəhrəmanın səhhətini tam sarsıtdı. 1946-cı ildə qızları Qalina və Svetlana atalarını həmişəlik itirdilər. Qəhrəman İsrafil Məmmədov 1946-cı il mayın 1-də Yalta hospitalında əbədiyyətə qovuşdu. Qəhrəmanın cənazəsi xüsusi təyyarə ilə doğma yurduna gətirildi və ailəsi həmin vaxt Gəncədə yaşadığı üçün Gəncənin mərkəzində, indiki Xan bağında torpağa tapşırıldı.

Onun haqqında istər rus mətbuatında, istərsə də doğma Azərbaycanda çox əsərlər yazılıb. O illərdə Gəncədə yaşayıb-yaradan Mir Cəlal Paşayev də İ.Məmmədovun hünərindən riqqətə gələrək "Qəhrəmanın yolu" adlı geniş bir oçerki qələmə alır. 1942-ci ildə isə Bakıda sevimli ədibin "İsrafil" adlı kitabı çap olunur.

Paylaş:
Whatsapp
Bizə yazın!
Keçid et
Digər xəbərlər

Araşdırma

9-01-2025, 11:05

Alman mətbəxinin sirrli üzü: 1500-dən artıq kolbasa və sosisi...

Gündəm

9-11-2024, 12:47

COP29-la əlaqədar 57 avtobusun hərəkət sxemi dəyişdirilir

Siyasət

13-10-2024, 14:22

Üzü dönsün ayrılığın... - Aliyə Cavanşir YAZIR

Siyasət

26-08-2024, 09:05

Birinci xanım Mehriban Əliyevanın doğum günüdür

Siyasət

24-10-2024, 22:00

Tarixin qırmızı qələbəsi: Bizim də payımız var...

Siyasət / Araşdırma

26-10-2024, 15:23

Anamın vəsiyyəti - Tural Turandan YENİ HEKAYƏ

Araşdırma
Antraktidakı “Qanlı göl”: Mənfi 10 dərəcədə donmamasının
Antraktidakı “Qanlı göl”: Mənfi 10 dərəcədə donmamasının səbəbi nədir?
Dünyanın ilk hərb nəzəriyyəçisi kimdir? -
Dünyanın ilk hərb nəzəriyyəçisi kimdir? - MARAQLI FAKTLAR
ABŞ-ın SSRİ-dən qaçırdığı 1 milyon dollarlıq casusun
ABŞ-ın SSRİ-dən qaçırdığı 1 milyon dollarlıq casusun TAM MƏXFİ DOSYESİ
Aqşin Yenisey Amerikadan YAZIR:
Aqşin Yenisey Amerikadan YAZIR: "Vay gələcək nəsillərin halına..."
Biznes
Neftimiz bu gün neçəyə satılır?
Bu gün, 13:20
Neftimiz bu gün neçəyə satılır?
Nobel mükafatçısı türk lirəsindən
13-09-2025, 22:46
Nobel mükafatçısı türk lirəsindən DANIŞDI
Gələn il neft və qaza təlabat nə qədər olacaq?
10-09-2025, 16:49
Gələn il neft və qaza təlabat nə qədər olacaq?
Bu il türk lirəsini nələr gözləyir? -
10-09-2025, 12:16
Bu il türk lirəsini nələr gözləyir? - İnsel açıqladı
Rus iqtisadiyyatı çökür, Kreml hansı addımı atacaq? -
10-09-2025, 10:58
Rus iqtisadiyyatı çökür, Kreml hansı addımı atacaq? - Öztürk AÇIQLAYIR
Bakı nefti ucuzlaşdı
8-09-2025, 16:41
Bakı nefti ucuzlaşdı
Son xəbərlər
  • Dünən, 13:20
    Neftimiz bu gün neçəyə satılır?
  • Dünən, 13:04
    Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı ŞAD XƏBƏR
  • Dünən, 13:02
    Beş il sonra bu ölkə su altında qala bilər
  • Dünən, 13:00
    Onlar Azərbaycanın qardaşıdır, bizim yox - Paşinyan
  • Dünən, 12:59
    İranla ABŞ-ın maraqları Zəngəzurda üst-üstə düşür - Tural Turan
  • Dünən, 12:00
    Lukaşenkodan Tramp AÇIQLAMASI
  • Dünən, 09:00
    Mossad Qətərdə HƏMAS liderlərinin öldürülməsinə görə məsuliyyət daşımayıb
  • 14-09-2025, 17:45
    Alnının qırışları səngərə bənzəyən şair: O, kimdir?
  • 14-09-2025, 11:30
    Antraktidakı “Qanlı göl”: Mənfi 10 dərəcədə donmamasının səbəbi nədir?
  • 14-09-2025, 11:28
    Dünyanın ilk hərb nəzəriyyəçisi kimdir? - MARAQLI FAKTLAR
  • 14-09-2025, 11:27
    Gəl, gəl bir də öp... - Tural Turanın ŞEİRİ
  • 14-09-2025, 11:24
    Türklərin 500 il hökm etdiyi, qızılın məmləkəti: Monitora YAXIN OTURUN...
  • 14-09-2025, 11:23
    Nə üçün şair və yazıçıların “həci”si yoxdur?
  • 14-09-2025, 11:22
    Yetim quzunun gözü... - HEKAYƏ
  • 14-09-2025, 11:21
    İndi bildinizmi kimdir Emil Rasimoğlu? - KÖŞƏ
  • 13-09-2025, 22:46
    Nobel mükafatçısı türk lirəsindən DANIŞDI
  • 13-09-2025, 16:20
    ABŞ-ın SSRİ-dən qaçırdığı 1 milyon dollarlıq casusun TAM MƏXFİ DOSYESİ
  • 12-09-2025, 22:57
    Bəs, Əkrəm Əylislinin “yazıçı günahı” nə oldu? - KÖŞƏ
  • 12-09-2025, 21:48
    Əliyevadan TƏKLİF: Vahid valyuta yaradılsın...
  • 12-09-2025, 21:36
    Ukraynadakı “Sevgi tuneli”: sevgilinizlə buradan keçsəniz, arzunuz çin olacaq
  • 12-09-2025, 21:35
    400-dən artıq turistin girişinə icazə verilməyən əsrarəngiz ada HARADADIR?
  • 12-09-2025, 20:44
    Aqşin Yenisey Amerikadan YAZIR: "Vay gələcək nəsillərin halına..."
  • 12-09-2025, 20:43
    Dünyanın ən qeyri-adi kəndi: Hobbitdə olmusunuzmu?
  • 12-09-2025, 19:50
    26 günlük erməni-gürcü savaşı: İngilislərin bitirdiyi döyüşün qalibi kim oldu?
  • 12-09-2025, 18:15
    Bir ifadənin tarixi: "Tufanan dağılmasın" haradan gəlir?
  • 12-09-2025, 18:09
    Stalinin Bakıda boğulmaqdan xilas etdiyi, 14 il sonra evləndiyi qadın kim idi?
  • 12-09-2025, 18:07
    Asiyanın “qara mirvarisi”: Pakistan haqqında az bilinən DETALLAR
  • 12-09-2025, 18:02
    Ədəbiyyatın gerçək leytmotivi... - Emil Rasimoğlu YAZIR
  • 12-09-2025, 17:58
    Dünyanın ən bahalı adası: Otelin bir gecəlik qiyməti görün, neçəyədir? - DETALLAR
  • 12-09-2025, 17:55
    Saatım indi Murat Menteşə işləyir…
  • 12-09-2025, 17:53
    Ramiz Rövşənin və Salam Sarvanın “ağlaşma ədəbiyyatı” haqqında…
  • 12-09-2025, 17:16
    Kişiləri qısqanc, qadınları çoxuşaqlı, acılı yeməklərin ölkəsi: Bura haradır?
  • 12-09-2025, 17:14
    Romanın əsası necə qoyulmuşdu? – Bir şəhərin TARİXİ
  • 12-09-2025, 15:36
    Keçəllərin pirə çevirdiyi mağara: Sevgisi nakam çobanın başından necə tük çıxdı?
  • 12-09-2025, 15:35
    Yeni dünya düzənində Bakının vizyonu necə olacaq? - BAXIŞ BUCAĞI
Daha çox
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Redaksiya siyasəti
  • Reklam
  • Əlaqə
Sosial şəbəkələrimiz:
  • (+99455) 377 67 55
  • [email protected]
  • Bakı şəhəri
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Biznes+
  • Eksklüziv
  • Müsahibə
  • Art
  • Araşdırma
  • Təhsil
  • Köşə
Müəllif hüquqları qorunur. Onews.az-ın məlumatlarından istifadə etdikdə istinad mütləqdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
  • Ana səhifə
  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə